برخی از افراد از بیحس شدن انگشتان دست یا گز گز کردن آن شکایت میکنند. اغلب افرادی که این تجربه را دارند، فعالیتهای خیلی زیادی با دست دارند. یکی از علتهای شایع تجربه این درد و ناراحتی در دست، ایجاد سندرم تونل کارپال است که قصد داریم در این مطلب شما را با آن آشنا کنیم.
سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال یا نشانگان دالان مچ دست عارضهایست که به واسطه آن استخوانها یا رباطهای مچ دست یک عصب را تحت فشار قرار میدهند. عصب مدیانی یا میانی عصبی است که در وسط دست قرار دارد. درصورتی که این عصب تحت فشار یا آسیب قرار بگیرد علائمی نظیر سوزن سوزن شدن، بیحسی یا ضعف در دست و بازو ایجاد میشود. سه انگشت اول و انگشت شست بیشتر از بقیهٔ قسمتهای دست علائم را نشان میدهند. اما درمان کردن و از بین بردن فشار وارد بر این عصب موجب از بین رفتن علائم میشود.
علت ایجاد سندرم تونل کارپال چیست؟
هر عاملی که باعث شود به عصب مدیان که در فضای تونل کارپال قرار دارد، فشار وارد شود یا این عصب تحریک شود منجر به به ایجاد نشانگان دالان مچ دست میشود. به طور مثال اگر در مج دست شکستگی اتفاق بیفتد، یا عاملی موجب ایجاد تورم و التهاب شود یا اینکه فضای تونل کارپال تنگ شده باشد، باید منتظر بروز سندرم تونل کارپال باشیم. البته در برخی مواقع هم هیچ دلیل خاصی برای بروز این عارضه وجود ندارد یا چند عامل به طور همزمان منجر به بروز این عارضه میشوند.
ریسک فاکتورهایی که موجب بروز سندرم تونل کارپال میشود چیست؟
قرار گرفتن در شرایط ویژه موجب بروز سندرم تونل کارپال میشود و به طور مستقیم میتواند آسیب یا تحریک عصب را بیشتر کند.
- عوامل آناتومیک
شکستن یا در رفتن مچ دست یا آرتروز که منجر به تغییر شکل استخوانهای کوچک مچ دست شود منجر به افزایش فشار به عصب مدیان میشود. حتی برخی از افراد به طور طبیعی تونل کارپال کوچکتری دارند.
- جنسیت
نشانگان دالان مچ دست در زنان شایعتر از مردان است. چون فضای داخلی این تونل کوچکتر است. حتی زنانی که به این عارضه مبتلا میشوند هم کانال تونل کارپال تنگتری نسبت به بقیه دارند.
- افزایش وزن
مشاهدات نشان میدهد چاقی و اضافه وزن احتمال ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش میدهند.
- بیماری
برخی از بیماریها احتمال ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش میدهند. به عنون مثال ابتلا به بیماریهای التهابی، با تاثیری که بر دیوارهٔ اطراف تاندونها میگذارند موجب تنگ شدن کانال تونل کارپال میشوند. بیماریهایی نظیر دیابت یا بیماریهای عصبی هم از عوامل مستعد کننده ابتلا به این سندرم هستند.
- مشاغل ویژه
کسانی که شغلی دارند که به واسطهٔ آن مجبورند به طور مکرر مچ دست را خم کنند یا کسانی که با کامپیوتر کار میکنند و دائماً در حال استفاده از موس و کیبورد هستند با احتمال بیشتری به این عارضه مبتلا میشوند.
اگر برای کاهش درد و درمان عارضه نیاز به ابزار و تجهیزات دارید، به شما پیشنهاد میکنیمف لوازم مورد نیاز خود را از شرکت تجهیزات پزشکی برجیس خریداری کنید تا از کیفیت محصولات و قیمت مناسب آن مطمئن باشید.
شیوهٔ تشخیص سندرم تونل کارپال چگونه است؟
پزشکان برای تشخیص نشانگان دالان مچ دست به علائم بالینی بیمار توجه میکنند و برای تشخیص دقیق از نوار عصب و عضله استفاده میکنند.
درمان سندرم تونل کارپال چگونه انجام میشود؟
در مراحل اولیه بیماری و با خفیف بودن علائم میتوان بدون انجام عمل جراحی نشانگان دالان مچ دست را درمان کرد. اما اگر به نشانهها توجه نشود و بیماری پیشرفت کند و شدت علائم بیشتر شود، لازم است برای درمان سندرم تونل کارپال از روش جراحی که یک روش تهاجمی است استفاده شود. در ادامه شما را با انواع روشهای درمان نشانگان دالان مچ دست آشنا میکنیم.
دارو درمانی
یکی از شیوههای درمان سندرم تونل کارپال تزریق کورتیزون است. این شیوه درمانی 2 تا 4 ماه تأثیر دارد و میتواند علائم بیماری را از بین ببرد. همچنین ممکن است پزشک برای بیمار داروهای ضد التهابی تجویز کند که البته به اندازهٔ تزریق کورتیزون مؤثر نیستند.
درمان سندرم تونل کارپال با فیزیوتراپی
یکی از شیوههای مؤثر برای درمان نشانگان دالان مچ دست استفاده از شیوههای فیزیوتراپی دست است که میتواند به طور موثری درد و ناراحتی را از بین ببرد. در این روش از تمرینات لغزاندن عصب و تاندونها استفاده میشودف تا به مرور درد و ناراحتی کم شود. در برخی از افراد هم از موبیلیزیشن یا حرکات داخل مفصلی استفاده میشود. معمولاً بیشتر بیماران با استفاده از این شیوهها نتیجهٔ مطلوب را دریافت میکنند و دیگر نیازی به جراحی ندارند.
تشخیص و درمان زودهنگام سندرم تونل کارپال راه موثری برای پیشگری از آسیب دائمی عصب است. همچنین با استفاده کردن از دستگاه فیزیوتراپی میتوان وضعیت حرکتی مچ دست بیمار را با ورزش مچ دست اصلاح کرد و موجب بازتوانی وی شد.
درمان سندرم تونل کارپال با جراحی
اگر روشهای غیر تهاجمی نتواند موجب بهبود علائم سندرم تونل کارپال شود، پزشک روش جراحی را پیشنهاد میکند. جراحی به دو شیوهٔ زیر انجام میشود.
- جراحی آندوسکوپیک که با برش جراحی کوچک انجام میشود.
- جراحی باز که عوارض کمتری نسبت به روش قبل دارد.
البته بهتر است بدانید بعد از انجام روش جراحی تا مدتی مچ دست بی حرکت میماند و بعد از مدت زمان تقریباً دو هفتهای کم کم میتوان دست را حرکت داد. اما اگر بعد از گذشت این مدت فرد نتواند دست را حرکت بدهد عوارضی مانند سفتی و عدم حرکت تاندونها و عصبها ایجاد میشود.
چه افرادی بیشتر به سندرم کارپال مبتلا می شوند؟
میتوان گفت احتمال بروز سندرم کارپال در بیشتر افراد وجود دارد. با این حال بازهم در بعضی از افراد احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر خواهدبود. این افراد شامل:
- خانمهای خانهدار میانسال
- کاربران کامپیوتر به ویژه تایپیستها
- رانندگان ماشینهای سنگین
- نقاشها
- افرادی که مشاغل دستی و بدنی سنگین دارند، مانند نجار، قصاب، مکانیک و…
چگونه از ابتلا به بیماری سندرم تونل کارپال جلوگیری کنیم؟
تا کنون راه و روشی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری سندرم تونل کارپال ارائه نشده با این حال میتوان با انجام کارهایی از میزان شدت ابتلا به این کم کرد. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید به موارد زیر توجه داشته باشید:
- پیشنهاد میکنیم سبک زندگی خود را تغییر داده و از وارد شدن فشار به قسمتهای حساس مچ دست، جلوگیری کنید.
- در پیشگیری ابتلا به سندروم کارپال، انجام حرکات کششی را فراموش نکنید. چراکه این دسته از نرمشها در بهبود دامنه حرکتی شما بسیار تاثیرگذار خواهدبود.
- سعی کنید تمام کارهای سنگین خود را در یک روز و ساعت انجام ندهید. توصیه میشود بعد از پایان هرکاری به خودتان استراحت دهید.
- در برنامه غذایی خود از مصرف ویتامین و مکمل البته زیر نظر پزشک غافل نشوید.
چه عواملی باعث بروز سندرم کارپال می شود؟
اصلیترین دلیل بروز سندرم کارپال، وارد شدن فشار زیاد بر عصب مدین در تونل کارپال است. هرچند علت اصلی ابتلا به این بیماری مشخص نیست، اما ابتلا به بیماریهای زیر میتواند زمینهساز این سندرم باشد:
- روماتیسم مفصلی
- نقرس
- آمیلوئیدوز
- عفونت
- آرتریت پسوریاتیک
- خارهای ناشی از آرتروز در استخوان مچ دست
- تومورها
- گانگلیون کیست
- شکستگی یا در رفتگی مچ دست
آیا ابتلا به سندرم تونل کارپال خطرناک است؟
هرچند با انجام برخی از اصلاحات در سبک زندگی و درمانهای غیر جراحی میتوان این بیماری را درمان کرد، اما بی توجهی به روش های درمان و پیشگیری مشکلات جدی را به بار خواهد آورد. آسیب جدی به عصب مدین احساس و کارآیی دست ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. ضمن اینکه با مرور زمان و شدت گرفتن علائم، باعث از دست رفتن فرصت لازم برای جراحی خواهدشد.
نتیجه گیری
سندرم تونل کارپال عارضهای است که به دلیل ایجاد فشار روی عصب مدیال در دست ایجاد میشود و موجب سوزن سوزن دست یا بیحسی آن میشود. در مراحل اولیه بیماری با استفاده از درمانهای دارویی، فیزیوتراپی و ماساژ دادن میتوان این عارضه را درمان کرد. اما اگر این روشها بیماری را درمان نکند، یا بیماری تشدید شود، لازم است برای درمان این سندرم از جراحی استفاده شود.
source: