گاباپنتین یکی از داروهایی است که ابتدا برای درمان صرع به کار میرفت، اما با توجه به تأثیر این دارو در کاهش دردهای نوروپاتیک، دامنه کاربرد آن گسترش یافت. این دارو به شکلهای مختلف خوراکی، قرص و کپسول در بازار وجود دارد. از این دارو برای تسکین دردهای میگرن، دردهای ناشی از زونا نیز استفاده میشود. بررسیهای علمی نشاندهنده تأثیر داروی گاباپنتین در درمان دردهای ناشی از دیسک کمر، پارگی فتق و… است. برای آشنایی بیشتر با این قرص، موارد مصرف و منع آن تا انتها مقاله را مطالعه نمایید.
گاباپنتین چیست؟
گاباپنتین (نام تجاری:Neurontin) یکی از پرمصرفترین داروهای ضد صرع و تشنج است و در خط اول درمان این بیماری قرار دارد. حال که دانستید گاباپنتین چیست باید بدانید حملات تشنجی کوتاهمدت صرع ناشی از اختلال جریان الکتریکی سلولهای یک طرف مغز است. به همین دلیل، علائم این بیماری نیز در یک قسمت بدن ظاهر میشود. این دارو از طریق کاهش جریان الکتریکی غیر عادی سلولهای مغز میتواند به کاهش حملات تشنجی کمک کند.
این دارو برای تسکین و کاهش دردهای ناشی از آسیبهای عصبی یا دردهای نوروپاتیک نیز تجویز میشود. اگر در اثر سوانح یا ابتلا به برخی بیماریها به اعصاب در سیستم عصبی-نخاعی بدن آسیب وارد شود، مصرف مقدار مناسبی از این دارو در کاهش چنین دردهایی مؤثر خواهد بود. دلایل مختلفی برای بروز دردهای نوروپاتیک وجود دارد اما ابتلا به دیابت یا بیماری زونا دو عامل اصلی برای بروز و تشدید چنین دردهایی است. از این دارو برای کاهش حملات میگرن نیز استفاده میشود.
پیشنهاد خاص برای شما: خرید دستگاه فیزیوتراپی خانگی برجیس با قیمت ویژه
گاباپنتین ۱۰۰ برای چیست؟
کمترین دوز داروی گاباپنتین 100 میلی گرم است که برای شروع درمان تجویز میشود. درواقع برای اینکه بدن به دارو عادت کرده و عوارض مصرف آن در بدن بیمار کاهش یابد، عموما ابتدا با این دوز درمان آغاز میشود و به مرور دوز دارو را پزشک افزایش خواهد داد.
در واقع گاباپنتین 100 برای شروع مصرف این دارو و به تدریج کاهش دادن آن مورد مصرف قرار میگیرند. همانطور که میدانید بهتر است مصرف هیچ دارویی را به صورت ناگهانی قطع نکنیم. به همین منظور در صورتی که دکتر بخواهد مصرف این دارو را قطع کنید، به شما توصیه میکند که دوز مصرف آن را از 300 یا 600 به 100 برسانید و پس از چند روز مصرف دارو را متوقف نمایید.
کپسول گاباپنتین ۳۰۰ برای چیست؟
همانطور که گفتیم پس از اینکه بدن بیمار به دوز کمتر این دارو عادت کرد، برای افزایش تاثیر این دارو، دوز آن را افزایش میدهند. بیشترین دوزی که توسط شرکتهای داروسازی تجویز میشود، کپسول گاباپنتین 300 میلی گرم است. که پزشکان اگر بخواهند بیمار دوز بیشتری از این دارو را مصرف کند، تعداد دفعات مصرف را در طول روز افزایش میدهند.
به طوری که پس از 3 الی 4 روز مصرف گاباپنتین 100 میلی گرم پزشک دوز 300 میلی گرم آن را برای بیمار تجویز میکند و به مرور در صورت عدم مشاهده عوارض شدید، تا 600 میلی گرم دوز مصرف را بالا میبرد. اما همانطور که گفتیم دارو گاباپنتین عموما دوز بیشتر از 300 میلی گرم ندارد. به همین منظور نیز دو نوبت در روز مصرف کپسول گاباپنتین 300 برای بیمار تجویز خواهد شد.
نحوه مصرف گاباپنتین
مصرف این دارو باید طبق دستور پزشک انجام شود. زیرا، میزان و دوز مصرف در بیماران مختلف متفاوت است. این دارو بر عملکرد سیستم عصبی تأثیر مستقیم دارد؛ بنابراین، باید زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود. در برخی بیماران ممکن است مصرف دارو در هفتههای اول تاثیری در سریع بهبودی نداشته باشد. در چنین مواقعی هرگز دارو را قطع نکنید. زیرا قطع خودسرانه دارو میتواند سبب بروز حملات تشنجی شود. در اغلب بیماران، پزشک تجویز گاباپنتین را با دوز کم شروع میکند، زمانی که بدن بیمار با دارو سازگار شد دوز مصرفی افزایش پیدا خواهد کرد.
گاهی استفاده از قرصها و داروها کارساز نیست و نیاز به جراحی لامینکتومی وجود دارد.
میتوانید این دارو را قبل، بعد یا همراه با غذا مصرف کنید. این قرص را نجوید و با استفاده از یک لیوان آب آن را ببلعید. اگر یک وعده از قرص را فراموش کردید بلافاصله پس از یادآوری حتماً آن را مصرف کنید. اما اگر، زمان مصرف دوز بعد نزدیک است قرصی که فراموش کردهاید را مصرف نکنید.
حداکثر دوز گاباپنتین برای بزرگسالان و کودکان چقدر است؟
حداکثر دوز مصرف گاباپنتین برای بزرگسالان 3600 میلی گرم به صورت روزانه میباشد. دوز مصرف این دارو برای کودکان حداکثر 35 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک است. البته این دوز برای کودکان بالای 5 سال میباشد. در نهایت باید توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه این دارو به هیچ وجه توصیه نمیشود و شما باید حتما تحت نظر پزشک از این دارو استفاده نمایید.
آیا دارو گاباپنتین مسکن است؟
همانطور که گفتیم از این دارو برای درمان صرع استفاده میشود. اما مصرف آن جهت کاهش دردهایی که منشا عصبی دارند هم کاربرد دارد.
آیا گاباپنتین مخدر دارد؟
داروی گاباپنتین شباهتهایی با مواد مخدر دارد، اما جز مواد مخدر به حساب نمیآید و در صورتی که تحت نظر پزشک دوز کنترل شده از آن را مصرف نمایید، اعتیادآور نخواهد بود. اما در صورتی که بیش از مقدار توصیه شده از آن استفاده کنید، ممکن است که باعث وابستگی شود. بنابراین این دارو در صورت عدم سو مصرف، خطری نخواهد داشت.
گاباپنتین برای ترک اعتیاد خوب است؟
همانطور که گفتیم این دارو جهت درمان صرع استفاده میشود. اما در برخی موارد از این دارو برای کم کردن عوارض معتادین در حال ترک هم استفاده میشود. به دلیل وجود برخی ترکیبات موجود در این دارو درد ناشی از ترک مواد مخدر برای بیماران کم خواهد شد. هرچند که مصرف این قرص حتما باید زیر نظر پزشک باشد و به هیچ عنوان بدون مشورت گرفتن از پزشک و تعیین دوز مناسب برای ترک اعتیاد نباید از آن استفاده کرد.
به طور کلی میتوان گفت که گاباپنتین برای ترک اعتیاد خوب است. اما باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
توصیههایی برای استفاده از گاباپنتین
در ادامه بررسی اینکه گاباپنتین چیست باید بدانید زمانی که از این دارو مصرف میکنید ممکن است افکار ناراحتکننده به سراغ شما بیاید. نگران نباشید این افکار ناشی از مصرف این دارو است. اگر شدت افکار پریشان بیشتر شد یا مدام به خودکشی فکر میکردید حتماً با پزشک معالج خود صحبت کرده و به روانپزشک مراجعه کنید. این دارو میتواند سلامت جنین را تهدید کند بنابراین اگر قصد بارداری دارید حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
در برخی موارد، پس از مصرف گاباپنتین تعداد حملات تشنجی افزایش پیدا میکند. اما نگران نباشید، علت اصلی واکنش بدن به دارو است و بهمرور از شدت حملات کاسته میشود. رانندگی برای بیماران مبتلا به صرع مضر است. اما اگر یک سال هیچ حمله تشنجی نداشتهاید میتوانید با نظر پزشک خود رانندگی کنید. ارتباط بین رانندگی و مصرف گاباپنتین چیست؟ اثرات دارو و خوابآلودگی ناشی از مصرف آن میتواند بر کاهش تمرکز و افت میدان دید بیمار در حین رانندگی تأثیر بگذارد.
در برخی موارد مشاهده شده که بیماران مبتلا به تشنج یا حملات عصبی در حین کار یا انجام فعالیتهای شخصی به حمله دچار میشود. در بسیاری از موارد بدن این بیماران در وضعیت نامناسب قرار داشته که میتواند به ستون فقرات آنها آسیب برساند. در صورت بروز چنین مشکلاتی آب درمانی دیسک کمر بهترین گزینه برای تسکین دردهای ناحیه کمر و ستون مهرهها است.
قرص گاباپنتین برای درمان چه بیماریهایی به کار میرود؟
از این قرص میتوان برای درمان بیماریهای زیر استفاده کرد:
تشنج
از گاباپنتین برای درمان تشنج جزئی یا کانونی در بزرگسالان و کودکان بالای سه سال استفاده میشود.
نورالژی هورمونی
این درد در اثر آسیب عصبی زونا ایجاد میشود. در اثر این آسیب بثور دردناکی در بزرگسالان ایجاد خواهد شد. در اغلب موارد زونا پس از آلودگی به ویروس واریسلا زوستر به وجود میآید. در افرادی که به آبله مرغان مبتلا شدهاند، این ویروس وجود دارد. گاباپنتین بهعنوان بخشی از درمان ترکیبی همراه با سایر داروها بهکار میرود.
دیسک کمر
طبق بررسیهایی که اخیراً انجام شده نتایجی به دست آمده که نشان میدهد مصرف این دارو برای درمان کمردرد، دیسک کمر، دیسک گردن و دردهای سیاتیکی نیز مؤثر است. البته فراموش نکنید که مصرف گاباپنتین همراه با داروهای ضدالتهاب در درمان دردهای ناشی از دیسک و پارگی فتق مؤثر خواهد بود. در ادامه در رابطه با عوارض این دارو بیشتر توضیح میدهیم.
تأثیر گاباپنتین در درمان دردهای دیسک کمر
در افرادی که به بیماری دیسک کمر مبتلا هستند، پارگی دیسک فشار زیادی به ریشه عصب وارد میکند. این فشار سبب تحریک دائمی ریشه عصبی و عبور جریان الکتریکی از داخل عصب میشود. مصرف گاباپنتین لامینکتومی سبب کاهش جریانهای الکتریکی روی عصب میشود. پیامد آن تسکین درد بیمار است، و فرصت کافی برای ترمیم دیسک کمر را فراهم میکند.
هرچند که مصرف این دارو در تسکین درد موثر است، اما روش بلند مدت جهت درمان دردهای ناشی از آسیب به این اندام، فیزیوتراپی کمر میباشد. جلسات فیزیوتراپی را میتوانید در مراکز درمانی انجام داده و یا با تهیه دستگاه فیزیوتراپی خانگی، اقدام به درمان در خانه نمایید.
عوارض قرص گاباپنتین
داروها علیرغم اینکه میتوانند در درمان و تسکین درد مؤثر باشند با برخی عارضههای عمومی و نادر همراه هستند. البته سوءمصرف هر دارو ممکن است با علائم خاصی همراه باشد. گاباپنتین یکی از داروهایی است که در کاهش حملات تشنجی بیماران صرع و دردهای بیماران مبتلا به دیسک کمر مؤثر است. اما این دارو شامل عوارض مختلفی است که مهمترین عوارض این دارو عبارتند از:
عوارض قرص گاباپنتین، عوارض سوء مصرف
گزارشها نشان میدهد که برخی افراد از داروی گاباپنتین بهعنوان عامل سرخوشی و ماده نشئهکننده استفاده میکنند. تقریباً یکچهارم افرادی که در کلینیکهای ترک اعتیاد بستری شدهاند، سابقه سوء مصرف این دارو را دارند. سوءمصرف این دارو نهتنها میتواند با عوارض جانبی خطرناکی همراه باشد، بسیار اعتیادآور بوده و بیمار با چالشهای جدی پس از قطع مصرف روبرو میشود.
عوارض قرص گاباپنتین؛ اختلال در فعل و انفعالات بدن
در یک دستهبندی کلی میتوان عوارض اصلی ناشی از مصرف گاباپنتین را به اختلال در فعل و انفعالات بدن اشاره کرد. به همین دلیل، پس از مصرف این دارو فرد غالباً احساس خستگی و خوابآلودگی میکند. نمیتواند تمرکز کند و برای انجام فعالیتهای دقیق ذهنی با مشکل مواجه میشود. در برخی موارد بیمار از سردردهای شدید پس از مصرف دارو شکایت میکند. تغییرات در بینایی مانند تاری دید و دوبینی از دیگر علائم مصرف این دارو است.
سایر عوارض گاباپنتین عبارتند از:
- تهوع
- استفراع
- اسهال
- یبوست
- آبریزش بینی
- افزایش وزن
- رعشه و لرزش اندام
- کند شدن حرکات در حین راه رفتن
- درد عضلانی
- خارش چشمها
- افکار پریشان
- تب
- آتاکسی
- ضعف حافظه و عدم تمرکز
- ورم دست و پا
- خشکی دهان
علائم نادر و بسیار شدید مصرف گاباپنتین شامل موارد زیر است، این عوارض قرص گاباپنتین تقریباً نادر است اما در صورت مشاهده هر یک از آنها حتماً به پزشک خود اطلاع دهید:
- فکر به خودکشی یا اقدام به آن
- خونریزی لثه
- تحریکهای شدید پوستی
- تنگی نفس
- تغییرات شدید خلق و خو
- پرخاشگری
- بیش فعالی جسمی و ذهنی
- گشادی عروق
- افزایش فشار خون
- آدم محیطی
- راشهای پوستی
- فراموشی
- ضعف جنسی
- کونژنکتیویت
- عفونت گوش میانی
- برونشیت
- فارنژیت
- نازوفارنژیت
- پنومونی
- سخت شدن عمل بلع
- افزایش تشنج و جملات
- تورم صورت، زبان و دهان
تداخلات دارویی و احتمال افزایش عوارض قرص گاباپنتین
اگر پزشک برای کاهش دردها نوروپاتیک شما مصرف گاباپنتین را تجویز کرده برای پیشگیری از تشدید عوارض این دارو سعی کنید حتماً لیست کاملی از داروهایی که مصرف میکنید به پزشک معالجتان بدهید. زیرا بین مصرف برخی داروها با قرص Gabapentin تداخل دارویی وجود دارد. به عبارت سادهتر، مصرف Gabapentin با برخی داروها سبب تشدید عوارض این دارو میشود:
- داروهای مسکن حاوی مواد مخدر از جمله مورفین و ویکودین
- داروهای سوزش معده مانند سایمتیدین، مالوس و میلاننا
مهمترین نکتهای که باید بدانید این است که مصرف الکل همراه با قرص گاباپنتین میتواند عوارض آن را تشدید کند. به همین دلیل متخصصین توصیه میکنند در مدت زمانی که این دارو را مصرف میکنید از مشروبات و نوشابههای الکلی استفاده نکنید. برخی تحقیقات ثابت کردهاند که در آینده نزدیک میتوان از داروی Gabapentin برای درمان وابستگی به الکل استفاده کرد.
داروهای کاهشدهنده عوارض قرص گاباپنتین
- ارلیستات
- میانسرین
- نمکهای منیزیم
- آلومینیم هیدروکسید
- مفلوکین
علائم اوردوز Gabapentin
- اسهال
- خستگی و خوابآلودگی شدید
- دوبینی
- اختلال در تکلم
سخن پایانی
قرص Gabapentin برای درمان حملات صرع و کاهش دردهای نوروپاتیک به کار میرود. علیرغم اینکه این نوع قرص در کاهش دردها عملکرد مثبتی دارد، اما مصرف آن ممکن است عوارض خفیف تا شدیدی برای بیماران ایجاد کند. با توجه به اینکه پاسخ سیستم ایمنی افراد در برابر داروها متفاوت است شدت و نوع عوارض قرص گاباپنتین در بیماران مختلف متفاوت است. سعی کردیم در این مقاله بر معرفی جدیترین عوارض این قرص متمرکز شویم.
Source: