لامینکتومی نوعی جراحی است که در آن جراح تمام یا بخشی از لامینا، قسمت پشتی مهرهای که کانال نخاع را میپوشاند، را برمیدارد. این کار به کاهش فشار روی نخاع یا ریشههای عصبی کمک میکند که ممکن است در اثر آسیب، فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی (باریک شدن کانال نخاع)، ایجاد خار استخوان در ستون فقرات یا تومور ایجاد شود.
از علائم قابل توجه در شرایط فشار عصبی به نخاع میتوان به کمردرد خفیف تا شدید، بیحسی یا ضعف در پاها، مشکل در راه رفتن و مشکل در کنترل حرکات مثانه یا روده اشاره کرد.
معمولاً لامینکتومی تنها زمانی در نظر گرفته میشود که سایر درمانهای محافظهکارانه مانند دارودرمانی، فیزیوتراپی کمر، اوزون تراپی و غیره مؤثر واقع نشده باشند. در حین لامینکتومی، معمولاً جراح خارهای استخوانی یا تومورهای خوشخیم را نیز برمیدارد. با مطالعه این مطلب به یک پاسخ جامع در زمینه لامینکتومی چیست؟ دست خواهید یافت.
دلایل رایج انجام لامینکتومی چیست؟
لامینکتومی اغلب برای از بین بردن اثرات تنگی کانال نخاع انجام میشود. در این شرایط ستون فقرات شما باریک میشود و به نخاع یا اعصاب آن ناحیه فشار وارد میکند. تنگی ستون فقرات ممکن است ناشی از بروز یکی از مشکلات زیر باشد:
- کوچک شدن دیسکهای ستون فقرات یا تورم استخوانها و رباطها که هر دو با افزایش سن رخ میدهند.
- آرتریت ستون فقرات که در افراد مسن شایعتر است.
- یک نقص مادرزادی یا نقصی که در بدو تولد وجود دارد، مانند رشد غیرطبیعی ستون فقرات
- بیماری پاژه استخوانها، وضعیتی است که در آن استخوانها به شکل نامناسب رشد میکنند.
- آکندروپلازی که نوعی کوتولگی است.
- تومور در ستون فقرات
- یک آسیب تروماتیک به ستون فقرات
- فتق یا لغزش دیسک ستون فقرات
در مواردی از لامینکتومی برای درمان سندروم گیر کردن تاندونهای کلاهک چرخاننده نیز استفاده میشود.
نحوه آمادگی برای لامینکتومی چیست؟
در اولین ویزیت با پزشک، حتماً او را از موارد زیر آگاه کنید:
- هرگونه دارو، ویتامین یا مکملهای بدون نسخه یا تجویز شدهای که مصرف میکنید.
- باردار هستید یا فکر میکنید ممکن است باردار باشید.
- حساسیت به هر نوع ماده غذایی، دارو، مواد بیهوشی، نوار چسب یا لاتکس
قبل از جراحی لامینکتومی، پزشک ممکن است از شما بخواهد:
- مصرف داروهای رقیقکننده خون مانند آسپرین یا وارفارین را متوقف کنید.
- اگر سیگاری هستید برای چند روز سیگار نکشید.
- شب قبل از جراحی چیزی نخورید یا ننوشید و برای زمان جراحی ناشتا باشید.
باید ترتیبی بدهید که کسی شما را پس از جراحی حمایت کند و به خانه ببرد. همچنین ممکن است لازم باشد در حین بهبودی، شخصی در خانه به شما کمک کند. در صورت نیاز به تهیه وسایل تخصصی مانند دستگاه فیزیوتراپی خانگی، میتوانید روی خدمات عالی شرکت تجهیزات پزشکی برجیس حساب باز کنید.
نحوه انجام جراحی لامینکتومی چیست؟
یکی از ابهاماتی که اغلب بیماران درگیر آن هستند، این است که شیوه انجام لامینکتومی چیست؟ آیا مشابه جراحیهای سنتی است؟ در این بخش با جزئیات کامل نحوه انجام آن آشنا خواهید شد.
برحسب تشخیص جراح، ابتدا بیهوشی عمومی یا نخاعی برای شما انجام میشود تا در طول عمل هیچ دردی احساس نکنید. متخصص بیهوشی شما را در حین جراحی تحت نظر خواهد داشت. در طول جراحی، جراح شما:
- پوست محل جراحی را با محلول ضدعفونیکننده تمیز میکند تا از بروز عفونت باکتریایی جلوگیری کند.
- یک برش کوچک در وسط پشت یا گردن شما ایجاد میکند.
- پوست، ماهیچهها و رباطها را به پهلو حرکت میدهد تا دید بهتری داشته باشد.
- تمام یا بخشی از استخوانهای لامینای ستون فقرات شما را برمیدارد.
- خارهای استخوانی یا قطعات کوچک دیسک را نیز خارج میکند.
- محل برش را با بخیه میبندد و با باندهای استریل میپوشاند.
در طول این عمل، جراح شما ممکن است فیوژن ستون فقرات را نیز انجام دهد که در طی آن دو یا چند استخوان در پشت به هم متصل میشوند تا وضعیت ستون فقرات را بهتر تثبیت کنند. جراح شما همچنین ممکن است فورامینوتومی را برای گسترش ناحیهای که ریشههای عصبی از ستون فقرات میگذرد، انجام دهد. لامینکتومی معمولاً یک تا سه ساعت طول میکشد.
خوشبختانه بیشتر افراد پس از لامینکتومی بهبود قابل توجهی را در علائم خود گزارش میدهند، بهویژه کاهش دردی که در پا یا بازو منتشر میشود. شدت این بهبودی ممکن است بهمرور زمان کاهش یابد، بهخصوص اگر شما به یک فرم تهاجمی خاصی از آرتریت مبتلا هستید. لامینکتومی کمتر احتمال دارد که درد کمر را بهبود بخشد.
مراقبتهای لازم بعد از انجام جراحی لامینکتومی
وقتی بعد از جراحی از خواب بیدار میشوید، احتمالاً پزشک از شما میخواهد که برخیزید و کمی راه بروید (مگر اینکه جراحی فیوژن ستون فقرات انجام داده باشید). اگرچه گاهی این روش میتواند بهصورت سرپایی انجام شود اما اغلب یک تا سه روز در بیمارستان خواهید ماند. در دوران نقاهت باید:
- از انجام فعالیتهای شدید و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- هنگام بالا رفتن از پلهها مراقب باشید.
- بهتدریج میزان فعالیتهای خود را با روشهایی مانند پیادهروی افزایش دهید.
- برای قرار ملاقاتهای بعدی با پزشک جراح برنامهریزی کنید.
هنگام دوش گرفتن، نباید محل برش را اسکراب کنید. هیچ لوسیون یا کرمی را در نزدیکی محل برش استفاده نکنید. تا زمانیکه پزشک اعلام نکند، از حضور در وان آب گرم و استخر خودداری کنید. همه اینها میتوانند خطر بروز عفونت را افزایش دهند.
مطمانا جراح دستورالعملهای خاصی را در مورد نحوه مراقبت از زخم به شما میدهد. در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- تورم در روی یا نزدیک محل برش
- احساس گرما یا قرمزی در محل برش
- مشکل در تنفس
- درد قفسه سینه
- تب بیش از 38 درجه سانتیگراد
- حساسیت یا تورم در پاها
- مشکل در ادرار کردن
- از دست دادن کنترل خروج مدفوع
اگر بعد از بهبود درد، جراح دستور انجام تمرینات ورزشی خاصی را تحت نظر فیزیوتراپیست داد، حتماً پیگیری کنید. مشاورین شرکت برجیس آماده اطلاعرسانی در زمینه قیمت دستگاه فیزیوتراپی هستند.
خطرات جراحی لامینکتومی چیست؟
واقعاً عوارض و خطرات لامینکتومی چیست؟ آیا احتمال آسیب به نواحی اطراف ستون فقرات وجود دارد؟ طبق تجربه، از خطرات لامینکتومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب به عصب نخاعی
- یک درمان ناموفق که میتواند منجر به بروز دردی شود که پس از جراحی ادامه یابد.
- بازگشت کمردرد، بهویژه پس از فیوژن ستون فقرات
- عفونت در محل جراحی یا استخوانهای مهره ستون فقرات
- نشت مایع مغزی نخاعی بهدلیل پارگی سخت شامه (غشایی است که طناب نخاعی را احاطه کرده است)
عوارض عمومی جراحی لامینکتومی عبارتند از:
- لخته شدن خون در پاها که میتواند منجر به آمبولی ریه شود.
- مشکلات تنفسی
- عفونت محل برش
- خونریزی شدید
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- واکنش یا حساسیت بدن به داروی بیهوشی
سخن آخر
بنابراین در پاسخ به سؤال لامینکتومی چیست؟ میتوان گفت که این روش جراحی اغلب بسیاری از علائم تنگی نخاع را از بین میبرد. با این حال، نمیتواند از بروز مشکلات ستون فقرات در آینده جلوگیری کند و ممکن است در همه افراد درد را به طور کامل تسکین ندهد. حتماً در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید.
References:
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/laminectomy/about/pac-20394533
https://www.healthline.com/health/laminectomy
https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/laminectomy
سوالات متداول درباره جراحی لامینکتومی
این عمل جراحی را معمولاً برای ازبین بردن اثرات تنگی کانال نخاعی انجام میدهند.
زمانی که تمام درمانهای دارویی، فیزیوتراپی، ازون تراپی و… در درمان کمر درد موثر نباشد.
برای اینکه سریعتر به زندگی عادی خود برگردید، بله.
در این مورد باید با پزشک خود مشورت کنید.
بهتر است برای جلوگیری از عفونت تا مدتی از رفتن به استخر خودداری کنید.