دیکلوفناک یکی از داروهای مسکن غیرمخدر، ضدالتهاب غیراستروئیدی و ضدنقرسی است که در شکلهای مختلف قرص، آمپول و شیاف برای تسکین انواع دردهای خفیف و شدید بسیار مورد استفاده بیماران قرار میگیرد. در این مقاله با ما همراه باشید تا با خواص دارویی، تداخلها و عوارض مصرف قرص دیکلوفناک از نزدیک آشنا شویم.
قرص دیکلوفناک
قرص دیکلوفناک با نام تجاری Veltaren در بازار شناخته میشود. این دارو با توجه به اینکه غیر مخدر بوده و فاقد کورتون است، یک مسکن عالی برای دردهایی نظیر انواع کمردرد (لیز خوردگی مهره (اسپوندیلولیستزیس)، رگ به رگ شدن و دیسک کمر)، روماتیسم مفصلی، استئوآرتریت و سردردهای مزمن است.
این مسکن همانطور که اشاره شد بهصورت قرص خوراکی، ژل موضعی، چسب پوستی، قطره چشمی، شیاف و آمپول تزریقی وجود دارد اما بیشتر مصرف آن در قالب قرص و شیاف بوده و بهصورت یک وعده در روز مصرف میشود.
دیکلوفناک از خانواده تسکیندهندههای ضدالتهاب که به ضد دردهای NSAIDs معروف هستند، با خنثی کردن اثر آنزیم سیکلوکسیژناز، منجر به کاهش ساخت مادهای شیمیایی به نام پروستاگلاندین در بدن میشود. پروستاگلاندینها در بدن انسان مسئول ایجاد درد و التهاب در ناحیه آسیبدیده هستند. با خنثی شدن اثر این ماده در بدن، درد و التهاب کاهشیافته و اندام آسیبدیده به آرامش میرسد. برای خرید دستگاه فیزیوتراپی به وبسایت شرکت برجیس مراجعه کنید.
پیشنهاد خاص برای شما: خرید دستگاه فیزیوتراپی خانگی برجیس با قیمت ویژه
شیاف دیکلوفناک
شیاف دیکلوفناک هم که اغلب بهصورت ویال ۱۰۰ میلیگرم وجود دارد، یکی از قویترین مسکنهای غیرمخدر است. شیاف دیکلوفناک برای بریدن تبهای بالا در کوتاهترین زمان ممکن بسیار مورد استفاده است.
آمپول دیکلوفناک
فرم تزریقی این دارو در مواردی مانند دردهای شدید سنگ کلیه، درد استخوانی، رماتیسم و دردهای مفصلی مانند کمردرد، نقرس و شکستگی استخوان استفاده میشود. تزریق دیکلوفناک فقط در مرکز درمانی مجاز است.
ژل دیکلوفناک
عموما در محل رگ گیری و تزریقات از ژل دیکلوفناک برای کاهش درد استفاده میشود. در بیمارستانها یک ساعت قبل از رگ گیری این ژل را برای بانوان حامله پیش از سزارین استفاده میکنند تا درد آن را کاهش دهند.
موارد مصرف و کاربردهای دیکلوفناک
همانطور که گفتیم دیکلوفناک موجب کاهش درد خواهد شد. برای کاهش درد ناشی از آرتروز، نقرس، رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات، دندان درد، میگرن، آرتریت روماتوئید میتوانید از این قرص استفاده کنید.
در موارد زیر میتوانید از قرص دیکلوفناک استفاده کنید:
- میگرن
- درد قاعدگی
- کمر درد
- آرتریت روماتوئید
- اسپوندلیت آنکیلوزان
- اسئوآرتریت
- تببر
- آرترین جوانان
- نقرس حاد (بیشتر بخوانید» به منظور آشنایی با علائم نقرس، روی لینک داده شده کلیک کنید.)
- اختلالات عصبی-اسکلتی
- دردهای بعد از عمل جراحی
نحوه مصرف دیکلوفناک
در ابتدای امر دوز مصرف دیکلوفناک و میزان استفاده آن در طول روز کاملا به توصیه پزشک و داروساز وابسته است. اما نحوه مصرف دیکلوفناک به این صورت میباشد که آن را باید به همراه یک لیوان آب مصرف کنید و حداقل 10 دقیقه بعد از خوردن آن دراز نکشید.
نکته مهمی که باید در مصرف قرص دیکلوفناک مدنظر داشته باشید این است که هنگام مصرف، آن را خرد نکرده و نجوید. جویدن این قرص یا خرد کردن آن موجب از بین رفتن پوشش قرص شده و عوارض جانبی ناشی از مصرف آن را افزایش میدهد.
در صورتی که با مصرف دیکلوفناک دچار مشکلات گوارشی میشوید، بهتر است که آن را به همراه وعده غذایی یا شیر مصرف کنید. در این حالت سرعت اثرگذاری قرص کاهش مییابد؛ اما عوارض گوارشی مصرف آن هم به نسبت کمتر خواهد شد.
مقایسه دیکلوفناک سدیم و پتاسیم
دیکلوفناک پتاسیم در مقایسه با دیکلوفناک سدیم اثربخشی بیشتر اما طول عمر کوتاهتری دارد. دلیل این امر هم آن است که دیکلوفناک پتاسیم در معده باز میشود. دوزهلای بالاتر از این دارو طول عمر بیشتری داشته و سریعتر اثر بخشی خود را نشان میدهند.
توصیه پزشکان برای مهار درد این است که ابتدا دوزهای بالا از دیکلوفناک را مصرف کنند و پس از بهبود درد، دوز دارو را کاهش دهند. همچنین باید بدانید که قرص دیکلوفناک پتاسیم عموما برای دردهای قاعدگی، جراحی دندان و سردردهای میگرنی مناسبتر است.
علاوه بر این موارد عموما افرادی که برای درمان دردهای ستون فقرات به فیزیوتراپی مراجعه میکننند از این دارو جهت کاهش درد استفاده کرده و تا زمان نتیجه گیری از جلسات فیزیوتراپی کمر، مصرف آن را ادامه میدهند.
هرچند که دیکلوفناک سدیم هم میتواند برای دندان درد مصرف شود، اما به دلیل اثربخشی آهستهتر آن در مقایسه با دیکلوفناک پتاسیم، عموما توصیه نمیشود. برای افرادی که با بیماری قلبی و عروقی درگیر هستند، مصرف دیکلوفناک پتاسیم مناسبتر بوده، هرچند که هر دو نوع این دارو برای بیماران قلبی میتواند تحریک کننده و خطرساز باشد. به همین منظور نیز باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
قرص دیکلوفناک سدیم برای چیست؟
قرص دیکلوفناک سدیم یک داروی ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که برای درمان دردهای مختلف مانند درد عضلانی، درد مفاصل، درد دندان، درد پس از عمل جراحی، درد قاعدگی و التهابات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو همچنین میتواند در کاهش التهاب و تب نیز موثر باشد.
دیکلوفناک سدیم با کاهش تولید پروستاگلاندینها (مواد شیمیایی که التهاب و درد را ایجاد می کنند) در بدن، به کاهش التهاب و درد کمک میکند. این دارو باید تحت نظر پزشک مصرف شود و دستورات و دوز مصرفی پزشک را رعایت کرد. همچنین، مصرف طولانی مدت دیکلوفناک سدیم بدون نظر پزشک توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باعث عوارض جانبی جدی شود.
عوارض قرص دیکلوفناک سدیم 100
قرص دیکلوفناک سدیم 100 نیز مانند دیگر انواع داروهای شیمیایی، عوارض جانبی در پی دارد؛ بنابراین پیشنهاد ما به شما است که از مصرف خودسرانه آن پرهیز کنید.
از جمله عوارض جانبی مصرف قرص دیکلوفناک سدیم 100 می توان به افزایش خطر ابتلا به زخم معده، خونریزی معده یا روده، نفخ، اسهال، تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، افزایش فشار خون، آسیب به کلیه، آسیب به کبد، حساسیت پوستی، آلرژی و تنگی نفس اشاره کرد.
در صورت بروز هر یک از این عوارض، باید به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را انجام دهید.
عوارض و تداخل دارویی دیکلوفناک
قرص دیکلوفناک نیز مانند قرص متوکاربامول و اکثر داروهای ضدالتهاب دیگر با یک سری از داروها تداخل دارد که در ادامه مفصل توضیح داده شدهاند. مصرف دیکلوفناک با این داروها، خطر خونریزی گوارشی را افزایش میدهد:
- داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین، دابیگاترین و هپارین
- داروهای ضدپلاکتی برای رقیقکردن خون مانند قرص آسپرین، کلوپیدوگرل و دیپیریدامول
- ارلوتینیب
- پراسوگرل
- داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین، پاروکستین و سیتالوپرام
- ونلافاکسین
مصرف دیکلوفناک دفع داروهای زیر از بدن را مختل میکند:
- دیگوکسین
- لیتیوم
- متوترکسات
مصرف دیکلوفناک با داروهای زیر، احتمال عوارض کلیوی را افزایش میدهد:
- انالاپریل، کاپتوپریل و لیزینوپریل
- آلیسکرن
- لوزارتان
- سیکلوسپورین
- فوروسماید
- تاکرولیموس
مصرف دیکلوفناک با داروهای زیر منجر به خنثیشدن اثر داروهای کاهنده فشارخون میشود:
- کاپتوپریل
- آلیسکرن
- لوزارتان
- پروپرانولول
- فوروسماید
مصرف دیکلوفناک با داروهای زیر خطر بروز تشنج را بههمراه دارد:
- سیپروفلوکساسین
- اوفلوکساسین
موارد احتیاط مصرف دیکلوفناک
در صورت مبتلا بودن به موارد زیر حتماً پزشک را مطلع سازید:
- در صورت داشتن سابقه آسم، حساسیت، زخم معده و زخم دوازدهه، بیماری گوارشی مانند کرون، بیماری قلبی یا عروقی، لوپوس، مشکلات کبدی و کلیوی
- در صورتی که سابقه فشارخون بالا و وجود لخته در عروق
- در صورت سابقه حساسیت به داروهای ضددرد مانند آسپرین، ناپیروکسن، اینرومتاسین و ایبوبروفن
- در صورتی که قصد عمل جراحی یا دندانپزشکی دارید
- در مواردی که نیاز است دارو طولانیمدت مصرف شود، دوز و تعداد دفعات مصرف در روز را از پزشک خود بپرسید
- بهتر است دیکلوفناک را همراه با یک لیوان شیر یا پس از غذا مصرف کنید تا عوارض گوارشی ناشی از آن کمتر شود
- در صورت فراموشی یک نوبت، از نوبت فراموششده صرفنظر کنید
- تزریق دیکلوفناک برای کودکان زیر ۱۲ سال مورد توصیه نیست
- مصرف دیکلوفناک در افرادی که مبتلا به بیماریهای قلبوعروق بوده یا سابقه حمله قلبی و سکته دارند، مناسب نیست
- در صورت بارداری یا شیردهی
- احساس تهوع ناشی از این دارو با مصرف وعدههای غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و پرادویه کاهش مییابد
عوارض دیکلوفناک
از عوارض این دارو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ناراحتی و علائم گوارشی مانند سوء هاضمه، سوزش سردل، معده درد و… از علائم شایع داروهای NSAIDs است
- مشکلات تنفسی
- تیرگی یا کاهش حجم ادرار
- زردی پوست
- ورم دست و پا
- گلودرد
- علائم حساسیت مانند ورم صورت و دهان
- دفع خون
- مدفوع تیره
- استفراغ حاوی خون
- شکم درد شدید
- حالت تهوع
- سوزش سر دل
- اسهال
- یبوست
- نفخ
- سردرد
- گیجی
- خوابآلودگی
عوارض خوردن زیاد قرص دیکلوفناک
خوردن زیاد قرص دیکلوفناک عوارض جدی در پی خواهد داشت که از جمله شایع ترین آن ها می توان به زخم معده و روده، خونریزی دستگاه گوارش و آسیب به کلیه ها اشاره کرد.
برای جلوگیری از عوارض جدی آن، دیکلوفناک را با دوز توصیه شده توسط پزشک خود مصرف کنید و در صورت بروز هر گونه عوارض ناخواسته، مشکل را با پزشک خود در میان بگذارید.
موارد منع مصرف قرص دیکلوفناک
در موارد زیر، قرص دیکلوفناک منع مصرف دارد:
- حساسیت به ماده فعال دیکلوفناک
- زخم فعال در معده یا روده، سابقه خونریزی یا سوراخ شدن روده و معده
- سابقه زخم معده و خونریزی مکرر
- ۳ ماه آخر بارداری
- نارسایی کبدی
- نارسایی کلیه
- بیماری عروق مغزی
دوز مصرفی دیکلوفناک
روزانه یک قرص ۱۰۰ میلیگرم دیکلوفناک سدیم در صورت لزوم و حداکثر دوز توصیهشده روزانه دیکلوفناک سدیم ۱۵۰ میلیگرم است. دوز مصرفی قرص دیکلوفناک برای سنین و افراد مختلف از قرار زیر است:
سالمندان: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای رده سنی سالمندان که بهطورکلی مستعد واکنشهای جانبی هستند، با احتیاط شدید و فقط با تجویز پزشک متخصص استفاده میشود. هرچه بیمار سالخوردهتر و کموزنتر باشد، دوز مصرفی نیز باید کمتر و کمتر باشد.
اختلال قلبوعروق: بیماران مبتلا به نارسایی قلب فقط پس از بررسی دقیق و تأیید پزشک متخصص قلب میتوانند از دیکلوفناک استفاده کنند. همچنین تا جای ممکن باید از کمترین دوز مؤثر روزانه برای طول درمانهای کوتاهمدت استفاده شود.
اختلال کلیوی: مصرف قرص دیکلوفناک برای بیماران با اختلال کلیوی خفیف تا متوسط، با احتیاط بالا و نظر پزشک، منع مصرف ندارد.
اختلال کبدی: مصرف قرص دیکلوفناک برای بیماران با اختلال کبدی خفیف تا متوسط، با احتیاط بالا و نظر پزشک، منع مصرف ندارد.
سخن پایانی
قرص دیکلوفناک برای طیف وسیعی از دردها و التهابات مانند آرتریت روماتوئید، آرتروز، اسپوندیلیت آنکیلوزان، نقرس حاد، اختلالات حاد اسکلتی عضلانی مانند پریآرتریت، التهاب تاندون، تنوسینوویت، بورسیت و دردهای شدید ناشی از ضربه، کشیدگی و دررفتگی امروزه مورد استفاده است؛ اما مصرف طولانیمدت باعث کاهش اثر تسکیندهندگی آن میشود.
Source:
سوالات متداول درباره قرص دیکلوفناک
- موارد مصرف قرص دیکلوفناک چیست؟
دیکلوفناک به عنوان یک داروی مسکن و ضد التهاب برای درمان التهابات مفصلی، دردهای قاعدگی، کمر درد، دردهای بعد از عمل جراحی و … تجویز می شود.
- دیکلوفناک بهتر است یا استامینوفن؟
میزان تاثیرگذاری دیکلوفناک در مقایسه با دوزهای مختلف استامینوفن بیشتر است.
- آیا مصرف دیکلوفناک برای افراد مبتلا به دیابت بلامانع است؟
دیکلوفناک در دسته داروهای بی خطر قرار دارد؛ با این حال در صورتی که مبتلا به دیابت هستید بهتر است که هیچ دارویی حتی دیکلوفناک را بدون تجویز پزشک، مصرف نکنید.
- شیاف دیکلوفناک پس از چه مدت اثر می کند؟
شیاف دیکلوفناک تقریبا پس از گذشت 1 ساعت، اثر می کند.