درمان درد مفصل ساکروایلیاک (خاجی خاصره)

مفصل ساکروایلیاک یکی از مفاصل مهم در بدن بوده که بروز هر گونه مشکلی در آن باعث ایجاد درد در قسمت‌های مختلف لگن، باسن، ستون فقرات یا پایین کمر، قسمتی از پاها و کشاله ران خواهد شد. درد مفصل خاجی خاصره معمولا بسیار شدید بوده و می‌تواند امور روزمره بیمار را دچار مشکل نماید. البته به صورت کلی درمان این درد به صورتی انجام می‌شود که بیمار حد قابل تحملی از درد را احساس کرده و نهایتا با کمک فیزیوتراپی لگن، حرکات عادی و طبیعی مفصل را برگرداند. در ادامه این مطلب به صورت کلی درمان درد مفصل ساکروایلیاک یا خاجی خاصره را بیان خواهیم کرد تا در صورت بروز چنین مشکلی بدانید چگونه باید برطرف شود.

آشنایی با مفصل ساکروایلیاک

قبل از اینکه بخواهیم در رابطه با درمان درد مفصل ساکروایلیاک اطلاعاتی به دست آوردیم باید بدانیم این مفصل در کدام قسمت از بدن قرار دارد.

در ناحیه لگن، دو استخوان به نام ساکروم و ایلیوم وجود دارند. استخوان ساکروم به شکل سه گوش بوده و به صورت تقریبی در انتهای ستون فقرات و بالای کاکسیکس قرار دارد. ایلیوم نیز یکی از سه استخوانی است که لگن را تشکیل داده است. در واقع ایلیوم همان استخوانی می‌باشد که در بالاترین قسمت لگن قرار گرفته است.

مفصل ساکروایلیاک دقیقا در محل تقاطع این دو استخوان قرار گرفته و از سایش آن‌ها روی یکدیگر جلوگیری خواهد کرد. مفصل خاجی خاصره وزن بدن را تحمل کرده و فشار وارده بر ستوت فقرات را کاهش خواهد داد.

بهتر است این نکته را بیان کنیم که استخوان‌هایی که مفصل ساکروایلیاک یا خاجی خاصره از آن‌ها مراقبت می‌نماید به صورت دندانه دار بوده و این موضوع باعث حفظ تراز استخوان‌ها خواهد شد.

درد مفصل ساکروایلیاک یا خاجی خاصره چیست؟

با توجه به اینکه در حال حاضر می‌دانید که مفصل ساکروایلیاک در کدام قسمت بدن قرار داشته و چه وظیفه‌ای را بر عهده دارد باید این را بگوییم که درد مفصل ساکروایلیاک زمانی ایجاد خواهد شد که استخوان‌های ساکروم دچار مشکلی شده و جا به جا شوند.

یکی دیگر از نکات قابل توجه این است که تمامی استخوان‌هایی که مفصل خاجی خاصره از آن‌ها مراقبت می‌نماید به کمک تعدادی عضله و ربات‌های بسیار قوی به هم متصل شدند تا علاوه بر ایجاد پایداری و ثبات، حرکات جزئی نیز ممکن باشند. این حرکات هستند که به خانم باردار کمک خواهند کرد تا زایمان راحتی انجام دهد. همچنین توانسته بدن تمامی ما را صاف نگه دارد. در ادامه این مقاله به انواع روش های درمان درد مفصل ساکروایلیاک اشاره خواهیم کرد.

التهاب مفصل ساکروایلیاک چیست؟

در صورتی که بعد از ایجاد مشکل در مفصل ساکروایلیاک، علاوه بر درد، یک یا هر دو مفصل شما دچار التهاب شود، به آن التهاب مفصل خاجی خاصره گفته می‌شود.

ورزش برای مفصل ساکروایلیاک یا خاجی خاصره

برخی از تمرینات برای کاهش یا درمان درد مفصل ساکروایلیاک یا به طور کلی برای درمان درد لگن به شرح زیر است:

بغل کردن هر دو زانو

ابتدا روی زمین و به کمر دراز بکشید. پاهای خود را دراز کنید. حالا هر دو زانو را تا قفسه سینه بالا آورده و آن‌ها را در قفسه سینه با هر دو دست بغل کنید. 30 ثانیه در همین حالت باقی بمانید.

این تمرین برای درد مفصل ساکروایلیاک یا خاجی خاصره بسیار جوابگو بوده و می‌تواند عضلات سرینی و پایین کمر را شل کند.

تمرین چرخش پایین تنه

روی زمین و به کمر دراز بکشید. پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کرده و کف پا را روی زمین قرار دهید. پشت هر دو دست خود را روی زمین و اطراف خود قرار دهید. آرنج خود را خم کرده و هم‌سطح با شانه‌های خود قرار دهید. به صورتی دستان خود را قرار دهید که ساعد شما بالای سر قرار بگیرد.

نفس خود را حبس کنید و در حالی که بازدم را بیرون می‌دهید، زانوهای خود را به سمت راست پایین آورید تا به زمین برسد. این کار را باید به صورتی انجام دهید که پایین تنه شما بچرخد. 10 ثانیه در همین حالت باقی بمانید.

حالا زانوها را به حالت اولیه برگردانید و عین این تمرین را برای سمت چپ انجام دهید. این تمرین باید 5 مرتبه برای هر طرف از بدن تکرار شود.

علائم بروز درد مفصل ساکروایلیاک (خاجی خاصره)

باید این را بدانید که علائم ابتلا به این مشکل در هر بیمار متفاوت است ولی به صورت کلی چندین علامت شایع و مشخص دارد.

اولین علامت آن، دردی است که در قسمت پایین کمر، باسن، ران، کشاله ران و لگن به وجود خواهد آمد. بیمارانی که به این مشکل دچار هستند، هنگام نشستن و برخواستن درد بیشتری را احساس خواهند کرد. همچنین احساس خشکی یا سوزش در لگن می‌تواند یکی دیگر از علائم درد مفصل ساکروایلیاک باشد.

بی‌حسی، ضعف و احساس ناتوانی که در پاها به وجود می‌آید، یکی از بدترین علائم این بیماری بوده و علاوه بر آن بیمار مبتلا به درد مفصل خاجی خاصره نمی‌تواند به درستی روی پای خود بایستد چرا که تحمل وزن خود را نداشته و باید از وسیله دیگری مانند عصا برای ایستادن و حرکت کردن کمک بگیرد. البته این از علائم بیماری است که به شدت با درد مفصل ساکروایلیاک درگیر شده و در مراحل انتهایی قرار دارد.

همانطور که در ابتدا نیز بیان کردیم، علائم این بیماری برای هر فرد متفاوت بوده و به همین دلیل پزشک برای تشخیص آن از روش‌ها و آزمایشات مختلفی استفاده خواهد کرد. این آزمایشات است که مشخص خواهد کرد شما در چه مرحله‎ای از بیماری قرار داشته و چه روشی می‌تواند برای درمان درد مفصل ساکروایلیاک کمک کننده باشد.

خیلی از پزشکان برای شما تمرینات فیزیوتراپی را پیشنهاد خواهند داد که می‌توانید با خرید و داشتن دستگاه فیزیوتراپی در منزل، به راحتی آن‎ها را در خانه خود انجام دهید.

درمان درد مفصل ساکروایلیاک (خاجی خاصره)

برای کاهش دردی که در مفصل ساکروایلیاک به وجود می‌آید، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده نمایید. اولین روش درمانی، کاهش فعالیت‌های شدید بدنی است. برای مثال افرادی که ورزش‌های سنگینی در برنامه تمرینی خود دارند، باید آن‌ها را کنار بگذارند.

استفاده از گرمای موضعی و داروهای ضد التهابی می‌تواند به کاهش التهاب مفصل خاجی خاصره کمک نماید. همچنین مصرف داروهای ضد درد به کاهش یا درمان درد مفصل ساکروایلیاک بیمار کمک می‌کند.

می‌توانید هنگام خواب روی شانه طرف مقابل درد دراز بکشید و یک بالشت را بین دو زانو قرار دهید. تزریق کورتیکوستروئید به داخل مفصل ساکروایلیاک یا خاجی خاصره، در برخی از موارد توسط پزشک تجویز خواهد شد.

فیزیوتراپی پا و تمرینات ورزشی نیز از متداول‌ترین روش‌های درمان این بیماری است. آخرین روش درمانی نیز استفاده از عمل جراحی است. این در شرایطی است که هیچ کدام از روش‌های درمانی جوابگو نبوده و پزشک مجبور است به کمک عمل جراحی، استخوان ساکروم و ایلیوم را به یکدیگر جوش بدهد.

منبع: mayoclinic