سکته مغزی یکی از بیماریهای رایج در جهان است که متأسفانه سالانه جان چند هزار نفر را میگیرد. سکته مغزی دومین عامل مرگومیر در جهان و ایران است. سکته مغزی اصطلاحی عمومی برای انواع بیماریها و نارساییهایی است که در اثر نرسیدن خون به مغز اتفاق میافتند. اگر حتی برای کسری از ثانیه خون حامل اکسیژن و مواد مغذی به سلولهای مغزی نرسد، بهاحتمالزیاد فاجعهای به نام سکته مغزی رخ خواهد داد. اگر تمایل دارید اطلاعاتی مفید و کارآمد در مورد پیشگیری از سکته مغزی بهدست بیاورید تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
سکته مغزی چیست؟
مغز انسان بهعنوان اتاق کنترل و فرماندهی در بالاترین قسمت بدن و در یک فاصله مناسب از قلب قرار گرفته و توسط استخوان بسیار سفتی بهنام جمجمه محافظت میشود. دو سیستم شریانی بزرگ مغز را از طریق گردن به قلب وصل میکنند تا اکسیژن و مواد مغذی موردنیاز برای حیات و ادامه کار سلولهای مغزی از این طریق تأمین شود.
دو سیستم شریانی که به مغز میرسند به چندین شاخه تقسیم شده و به قسمتهای مختلف مغز و سیستم عصبی خونرسانی میکنند. اگر هرکدام ز این دو شریان بزرگ یا هرکدام از این شاخهها به مشکل خورده و برای چند ثانیه جریان خون به مغز نرسد، بسته به اینکه خون به کدام ناحیه نرسیده است، مغز دچار مشکلات عدیدهای خواهد شد. تنگی کانال نخاعی نیز از تحتفشار گرفتن سیستم عصبی بهوجود میآید.
هرکدام از قسمتهای مختلف مغز کار کنترل اندامهای مختلف بدن را برعهده دارند. اگر خون به هرکدام از قسمتهای مغز نرسد ممکن است فرد دچار آسیبهایی مانند مشکل در بینایی، مشکل در تکلم، مشکل در حرکت دادن قسمتهای مختلف بدن، فلج شدن بخشی از بدن یا بیهوشی کامل و رفتن به حالت کما شود.
اگر مشکل در خونرسانی بیش از چند دقیقه طول بکشد، سلولهای مغزی در ناحیه آسیبدیده برای همیشه نابودشده و به نقص عضو دائمی یا مرگ فرد منجر خواهد شد. در صورت آسیبدیدن اندامها، خرید دستگاه فیزیوتراپی خانگی کمک شایانی به بازگرداندن اندام آسیبدیده به حالت نرمال خواهد کرد؛ اما همیشه پیشگیری از سکته مغزی بهتر از درمان آن است. در حالت کلی ۲ دلیل میتواند مانع از رسیدن خون تازه به سلولهای مغزی شود:
- کاهش جریان خون مغز (تحت عنوان سکته ایسکمیک)
- خونریزی عروق مغزی (تحت عنوان سکته مغزی هموراژیک)
نشانههای سکته مغزی
انواع مختلف سکته مغزی که در ادامه توضیح داده خواهند شد علائم مشابه و مشترکی دارند. برای پیشگیری از سکته مغزی باید انواع آن را بشناسید. نشانهها و علائم سکته مغزی از قرار زیر است:
- ضعف، فلجی یا بیحسی ناگهانی صورت، دست و پا که معمولاً در یک سمت بدن رخ میدهد
- اختلال در گفتار و یا حتی عدم توانایی در صحبت کردن
- اختلال دید ناگهانی، دوبینی، سیاهی و تاری دید و حتی نابینایی کامل
- سرگیجه، اختلال تعادل و یا اختلال در هماهنگی حرکات عضلات بدن
- یک سردرد غیرمعمول و ناگهانی همراه با سفتی گردن، درد صورت، درد در بین چشمان، استفراغ و یا تغییر سطح هوشیاری
- گیجی و یا اختلال در حافظه، درک فضایی و یا مشکل در درک مسائل فکری
- سردرگمی ناگهانی
- راه رفتن، سرگیجه ناگهانی یا از دست دادن هماهنگی
- بروز ناگهانی ضعف عضلانی یا کرختی صورت
- عدم هماهنگی اندامها بهطور ناگهانی
انواع سکته مغزی
سه نوع اصلی سکته مغزی شامل حمله ایسکمیک گذرا، سکته مغزی ایسکمیک و سکتهٔ مغزی هموراژیک است که برای پیشگیری از سکته مغزی باید آنها را بشناسید.
حمله ایسکمیک گذرا
هر عاملی مانند لخته خون که موقتاً جریان خون به مغز را دچار اختلال کند، منجر به حمله ایسکمیک گذار یا TIA میشود.
سکته مغزی ایسکمیک
سکته مغزی ایسکمیک زمانی اتفاق میافتد که یک لخته خون که مکن است در هرکدام از قسمتهای بدن متولدشده باشد، در بدن حرکت کرده و با جریان خون به مغز برسد. ۸۷ درصد از سکتههای مغزی ایسکمیک هستند.
سکته هموراژیک
سکته مغزی هموراژیک زمانی رخ میدهد که یک رگ یا مویرگ خون در مغز پاره شود.
پیشگیری از سکته مغزی
با رعایت یک سبک زندگی سالم و نرمال، میتوان احتمال پیشگیری از سکته مغزی را بهطور محسوسی افزایش داد.
- کاهش فشار خون: کنترل فشار خون در محدوده نرمال ۸ روی ۱۳، سادهترین و مؤثرترین عامل در پیشگیری از سکته مغزی است
- فعالیت فیزیکی: اگر به میزان کافی تحرک نداشته باشید، بهشدت در معرض سکته مغزی قرار خواهید گرفت. روزانه حداقل ۳۰ دقیقه ورزش و پیادهروی تند را برای پیشگیری از سکته مغزی فراموش نکنید. استفاده از دستگاههای فیزیوتراپی شرکت تجهیزات پزشکی برجیس میتواند در انجام حرکات ورزشی به شما کمک زیادی کند
- تعادل رژیم غذایی: رعایت یک رژیم غذایی متعادل برای پیشگیری از سکته مغزی از اوجب واجبات است. از غذاهای پرچرب، فراوریشده، سرخشده و آماده پرهیز کنید. انواع میوهها، سبزیجات، روغن زیتون و ماهی ر در رژیم خود بگنجانید
- پیشگیری از چاقی مساوی پیشگیری از سکته مغزی: کیست که نداند چاقی بهتنهایی زمینهساز بسیاری از بیماریها مانند فشارخون بالا و دیابت برای انسان است؟
- ترک سیگار: اگر به سلامت قلب، ریه و مغز خود اهمیت میدهید، دور سیگار را خط بکشید. حتی زندگی کردن با افراد سیگاری خطر حمله سکته مغزی را تا ۳۰ درصد افزایش میدهد که رقم بالایی است
- پیشگیری از بیماریهای قلبی: انواع مشکلات قلبی مانند آریتمی و مشکلات دریچههای قلب با سکته مغزی ارتباط مستقیم دارند. به سلامت قلب خود توجه لازم را داشته باشید
- مدیریت دیابت: دیابت خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروق و عروق مغز را افزایش میدهد
- حذف الکل: نوشیدن الکل با تأثیر مستقیم روی افزایش فشارخون، احتمال سکته مغزی را افزایش میدهد
- دوری از استرس برای پیشگیری از سکته مغزی: استرس یک سم و عامل کشنده برای بدن انسان است. استرس زمینه را برای افزایش فشارخون، بیماریهای قلبی و دیابت مستعد میکند
- کاهش سطح کلسترول: کلسترول بالا در رگهای خونی رسوب کرده و مشکلات بسیاری را برای کارکرد قلب و در نتیجه مغز به وجود میآورد
- خروپف را نادیده نگیرید: خروپف مداومی که هر شب اتفاق افتاده و با صدای بلند آنرمالی همراه است، احتمالاً نوعی بیماری بهنام آپنه خواب است. آپنه بهمفهوم وقفه تنفسی در خواب اگر نادیده گرفته شود میتواند در طول خواب شبانه بارها و بارها باعث بند آمدن نفس شخص و اختلال در رسیدن اکسیژن کافی و منظم به اندامهای بدن شود. با بند آمدن مجرای اکسیژن و هوای تازه، فشارخون بالا رفته و احتمال حمله سکته مغزی افزایش مییابد
- مصرف آسپرین و پیشگیری از سکته مغزی: آسپرین مانند قرص متوکاربامول یک داروی غیراستروئیدی است که خاصیت رقیقکنندگی خون را دارد. رقیقشدن خون میتواند مانع از تشکیل لختههای خونی در اقسا نقاط بدن شده و از این طریق خطر حمله سکته مغزی خصوصاً در سنین بالا را کاهش دهد
سخن پایانی
همانطور که متوجه شدید داشتن یک سبک زندگی نرمال و سالم، بههمراه دوری از دخانیات و الکل در پیشگیری از سکته مغزی بسیار مؤثر است. بهدنبال داروهای شیمیایی و گیاهی وقت خود را هدر ندهید.
Source: