داروهای ضد التهاب که بهاختصار NSAIDs نامیده میشوند غیراستروئیدی بوده و بهطورمعمول ابتداییترین راهحل برای درمان دردهای نواحی مفاصل، استخوان و عضلات به کار میروند. آسپرین و ایبوپروفن ازجمله محبوبترین داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی هستند. علاوه بر خاصیت ضد درد موجود در این دارو مصرف آن تورم و التهاب موجود در نواحی گفتهشده را کاهش داده و همچنین ضد تب میباشد.
مصرف این داروها در برخی مواقع باعث کاهش سرطانهای به وجود آمده در روده بزرگشده و همچنین بر خاصیت انعقادی خون هم تأثیر میگذارد.
شروع اثر داروهای ضد التهاب (غیراستروئیدی)
در برخی افراد پس از گذشته چند ساعت از مصرف انواع داروهای ضد التهاب اثرات NSAID قابلمشاهده است؛ اما در برخی افراد اثرات این داروها ممکن است باگذشت 1 یا 2 هفته از زمان مصرف آشکار شود. نکته قابلتوجه این است که اگر پس از گذشت 1 یا 2 هفته از مصرف دارو تغییراتی در روند درمان خود مشاهده نکردید، بعید است که مصرف بیشتر این دارو سودی برای شما داشته باشد.
سازوکار داروهای ضد التهاب بهگونهای است که هر دارو اثرات یکسانی را برای همه افراد بهجای نمیگذارد. به همین دلیل در زمان مراجعه به پزشک چندین دارو ضد التهاب بهمنظور دست یافتن به سازگارترین آنها با شرایط بیماری به بیمار داده میشود.
آشنایی با نحوه عملکرد داروهای ضد التهاب
پس از مطالعه مقالات و مشاهدات دانشمندان فعال در حوزه دارو، به این نتیجه خواهیم رسید که عملکرد این دسته از داروهای ضد التهاب مانند کورتیکواستروئیدها بوده اما عوارض جانبی موجود در آنها را ندارد. به همین دلیل به داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی معروف هستند.
سازوکار دارو به این صورت بوده که آنها در زمان ورود به بدن، از تولید مواد شیمیایی ایجادکننده درد و التهاب در نواحی مختلف جلوگیری میکنند. NSAID از تولید آنزیمهای سیکلواکسیژناز یا همان COX جلوگیری میکنند. آنزیمهای COX به دو صورت مشاهده میشوند:
- کمک به عملکرد کلیهها و همچنین محافظت از پوشش موجود در معده
- در صورت بروز آسیبدیدگی و التهاب در هریک از مفاصل، در آن محل تولید میشوند.
NSAID های غیرانتخابی دستهای دیگر هستند که با غیرفعال کردن هر دو حالت سیکلواکسیژناز عمل میکنند. بهطور مثال آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن از دسته NSAID هایی هستند که حالت غیرانتخابی دارند. بهجز موارد اعلامشده الباقی NSAID ها تأثیر مستقیمی روی سیکلواکسیژناز حالت دوم دارند که به این موارد بهاختصار انتخابی گفته میشود. بهطور مثال سلکوکسیب را میتوان از این دسته از داروها نامید.
درمان چه بیماریهایی با داروهای ضد التهاب انجام میشود؟
NSAIDs در سه حالت گسترده استفادهشده که شامل طیف گستردهای از بیماریها هستند:
- حرارت بالا یا همان تب
- التهاب
- درد
با بررسی آمارها دو عارضه سردرد و کمردرد ازجمله مواردی هستند که برای درمان آنها به داروهای ضد التهاب روی میآوریم. درد حاصل از بیماریهای زیر بهطورمعمول با NSAIDs از بین میرود.
- دردهای عضلانی
- دردهای ناشی از بیماری نقرس
- بورسیت
- التهاب موجود در ناحیه تاندون
- آرتروز یا آرتریت روماتوئید
- کمردردهای طولانیمدت
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- سردرد
- درد قاعدگی یا پریودی
- دنداندرد
- مشکلات عضلانی
برسی عوارض جانبی مصرف انواع داروهای ضد التهاب
NSAID ها هم مانند باقی داروهای شیمیایی شامل عوارضی هستند که در ادامه به بررسی و معرفی آنها میپردازیم. همواره بروز عوارض جانبی مربوط به انواع دارو در افراد مسن و افرادی که سابقه بیماریهای مزمن دارند شایعتر میباشد. لازم به ذکر است برای کاهش عوارض ناشی از مصرف داروهای ضد التهاب، میتوان دوز مصرفی آنها کاهش داده و یا داروی دیگری را جایگزین آن کنید.
- مشکلات معده
از شایعترین عوارض موجود در مصرف داروهای ضد التهاب میتوان به مشکلات معده اشاره کرد. برخی از این عوارض درد یا تحریک معده، سوزش در سر دل، اسهال، یبوست، انواع خونریزی و زخم معده و … دانست. استفاده از NSAID ها همراه با غذا و شیر بهترین گزینه برای جلوگیری از بروز عوارض در معده است. همچنین نوشیدن الکل در زمان مصرف این داروها تأثیر بسزایی در خونریزی داخلی و گوارشی دارد.
- سکتهٔ مغزی و حمله قلبی
بهجز دارو آسپرین، مصرف NSAID ها دیگر میتواند خطر ابتدا به بیماریهای فشارخون، سکته مغزی و قلبی را در مصرفکننده افزایش دهد. این مطلب در سال 2015 توسط سازمان دارو و غذا تأیید و به اطلاع عموم مردم رسید.
- بروز مشکلات کلیوی
مهمترین و شایعترین عارضه مربوط به مصرف این داروها در کلیه، احتباس مایعات بوده که درنتیجه تورم مچ پا در فرد مشاهده میشود. دوز مصرفی NSAID ها رابطه مستقیمی با عوارض آنها بر کلیهها دارد. به این صورت که اگر دوز بیشتری مصرف شود احتمال بروز نارسایی در کلیه و ازکارافتادن آنها زیادتر خواهد شد.
- واکنشهای آلرژیک
این دسته از عوارض بهندرت در افراد مشاهده میشود. این دسته از علائم در قالب متورم شدن لب، چشم، تنگی نفس، خسخس سینه، مشکل در بلعیدن، کهیر و یا کبودی و خونریزی در فرد ظاهر میشوند. در صورت بروز این علائم به پزشک مراجعه کنید.
سایر عوارض جانبی حاصل از این دارو:
- آسیبهای چشمی
- سرگیجههای مکرر
- عدم تعادل
- عدم تمرکز
در این مقاله از شرکت تجهیزات پزشکی برجیس خواندیم که…
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی چیست و بهاختصار چه نامی به آنها دادهشده است. با انواع آنها آشنا شده و روش سازوکار این داروها در رفع درد و التهاب را توضیح دادیم. فواید و مضرات آنها و دلایل ایجاد هرکدام را به شما توضیح دادیم. در ادامه در صورت نیاز برای افزایش اطلاعات خود در حوزه مفاصل، استخوانها، روشهای درمان خانگی و … به بلاگ برجیس سرزده و مقالات آن را مطالعه بفرمایید.
Resources: